!!!--- สามเณราลัย ---!!!
สามเณราลัยพระหฤทัย ศรีราชา เป็นสถาบันอบรมผู้สมัครใจเป็นพระสงฆ์ในเขตสังฆมณฑลจันทบุรี มีชื่อเรียกสั้น ๆ ว่า บ้านเณรพระหฤทัย ซึ่งตั้งอยู่บ้านเลขที่ 11/11 ถนนสุขุมวิท ต.ศรีราชา สถาบันนี้เปิดอบรมสามเณรตั้งแต่ชั้นม.1 - 6 และเป็นมาสเตอร์เณรอีก 2 ปี ก่อนจะส่งเข้าบ้านเณรกลาง และบ้านเณรใหญ่ตามลำดับ
บ้านเณรแห่งนี้มีประวัติการก่อตั้งมายาวนาน ช่วงแรกตั้งอยู่ที่ตำบลบางช้างนับเวลาได้ 62 ปี (ค.ศ.1872 - 1934) ก่อนหน้านั้นยังตั้งอยู่ที่อื่นอีก และถ้าหากศึกษาย้อนหลังกันจริงๆ อาจถึงสมัยกรุงศรีอยุธยาก็เป็นไปได้
ในอดีต พระศาสนจักรไทยแบ่งการปกครองออกเป็น 2 เขต คือ มิสซังไทยกับมิสซังลาว มิสซังไทยครอบคลุมภาคเหนือ ภาคกลาง และภาคใต้ ส่วนมิสซังลาวครอบคลุมภาคอีสานและประเทศลาว มิสซังทั้งสองได้ส่งสามเณรเข้าฝึกฝนอบรมร่วมกัน โดยใช้ชื่อสถาบันแห่งนี้ว่า สามเณราลัยพระหฤทัย บางช้าง บ้านเณรแห่งนี้ตั้งอยู่ริมฝั่งแม่น้ำแม่กลอง ตำบลบางช้าง อำเภอบางคณฑี จังหวัดสมุทรสงคราม ซึ่งอยู่ฝั่งตรงข้ามกับอาสนวิหารแม่พระบังเกิด บางนกแขวก บนเนื้อที่สิบกว่าไร่
ต่อมาในปี ค.ศ. 1930 พระศาสนจักรไทยได้แบ่งเขตการปกครองเพิ่มขึ้นอีก 1 เขต คือ มิสซังราชบุรี ซึ่งครอบคลุมภาคใต้ตั้งแต่ จังหวัดราชบุรีลงไป โดยมีพระสงฆ์คณะซาเลเซียนเป็นผู้ดูแล มิสซังไทยจึงย้ายสามเณราลัยไปตั้งในที่แห่งใหม่ในเวลาต่อมา และสถานที่แห่งใหม่ก็คือ อำเภอศรีราชา จังหวัดชลบุรี
ในตอนเช้าของวันที่ 24 ธันวาคม ค.ศ. 1934 เป็นวันที่สามเณรต้องย้ายจากบ้านเณรบางช้างมาที่ศรีราชา โดยเรือลากจูงชื่อแม็กคิงตอช โดยการนำของคุณพ่ออธิการมอรีส การ์ตอง คุณพ่อโรเชอโร อาจารย์ ครูเณร 2 คน คือ ครูเณรเศียร โชติพงษ์ และครูเณรกิมฮั้ง แซ่เล้า ภคิณี 3 คนคือ ซิสเตอร์ฟีโลแมน ซิสเตอร์โรซารี และซิสเตอร์กอแลตตา แม่ครัว 1 คน และสามเณรน้อยใหญ่อีก 82 คน รวมเป็น 90 คน เรือลากจูงลำนี้ได้เข้าเทียบท่าที่ปลายสะพานโรงเลื่อยเกาะลอย อำเภอศรีราชา เวลา 19.00 น. หลังจากนั้นคณะผู้ให้การอบรม และสามเณรได้ร่วมกันทำการบุกเบิกพื้นที่ เพื่อใช้ในการอบรมสามเณรตามลำดับต่อมา
อาคารหลังแรกของบ้านเณร มีลักษณะเป็นอาคารคอนกรีตสองชั้น หันด้านกว้างสู่ถนน มีป้ายขนาดใหญ่ตัวหนังสือเป็นตัวนูน เขียนเป็นภาษาฝรั่งเศสว่า SEMINAIRE du SACRE COEUR 1935 ภายหลังอธิการมงคล ประคองจิตได้เปลี่ยนเป็นภาษาลาตินว่า Seminarium ss.Cordis Jesu 1935 ซึ่งแปลเป็นภาษาไทยว่า บ้านเณรแห่งดวงพระหฤทัยอันศักดิ์สิทธิ์ยิ่งของพระเยซูเจ้า ค.ศ.1935 อาคารหลังนี้ก่อสร้างโดยบริษัทคริสเตียนี และเนลสัน จำกัด ซึ่งเริ่มลงมือก่อสร้างในเดือนมกราคม และแล้วเสร็จในเดือนพฤษภาคมปีเดียวกัน
ปัจจุบันบ้านเณรพระหฤทัยมีคุณพ่อมาร์โกสมจิตร พึ่งหรรษพร เป็นอธิการ
วันที่ 18 ธันวาคม ค.ศ. 1965 มิสซังจันทบุรีได้รับการสถาปนาเป็นสังฆมณฑล อัครสังฆมณฑลกรุงเทพจึงได้ยกบ้านเณรฯหลังนี้ให้เป็นของสังฆมณฑลจันทบุรี จากนั้นก็ย้ายไปเปิดบ้านเณรแห่งใหม่ที่อำเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม ในปี ค.ศ. 1965 โดยใช้ชื่อว่า สามเณราลัยนักบุญยอแซฟ
ข้าวที่จะเก็บเกี่ยวมีมาก แต่คนงานมีน้อย
ให้เราสวดภาวนาเพื่อจะได้มีกระแสเรียกเป็นนักบวชในพระศาสนจักรมากยิ่งขึ้น
โดยเฉพาะอย่างยิ่งในสังฆมณฑลจันทบุรีของเรา
.......................................................................
